Ngày 14/2, Bộ Tài nguyên & Môi trường hướng dẫn các Sở Tài nguyên và Môi trường việc cấp chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng không phải nhà ở, bao gồm một số loại hình mới gồm căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch, văn phòng kết hợp lưu trú (officetel)... Hướng dẫn này chi tiết về chế độ, thời hạn sử dụng đất và việc cấp giấy chứng nhận, là cơ sở để các địa phương cấp chứng nhận pháp lý cho loại hình trên.
Về chế độ, thời hạn sử dụng đất, Bộ cho biết, theo điều 48 Luật Du lịch năm 2017, căn hộ du lịch, biệt thự du lịch là cơ sở lưu trú du lịch, được phép kinh doanh dịch vụ và xếp vào là loại đất thương mại, dịch vụ.
Trong Luật Đất đai quy định rõ về chế độ (Điều 153) và thời hạn sử dụng đất thương mại dịch vụ (Điều 126). Theo đó thời hạn cho thuê đất đối với tổ chức để sử dụng vào mục đích thương mại, dịch vụ được xem xét, quyết định trên cơ sở dự án đầu tư hoặc đơn xin thuê đất nhưng không quá 50 năm.
Với dự án có vốn đầu tư lớn nhưng thu hồi vốn chậm, thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, thời hạn cho thuê đất không quá 70 năm. Khi hết thời hạn, tổ chức sử dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được Nhà nước xem xét gia hạn.
Về việc cấp sổ đỏ, Bộ Tài nguyên & Môi trường nêu rõ hiện đã có quy định. Theo đó, trong trường hợp các dự án có công trình đủ điều kiện được chuyển nhượng theo Luật Kinh doanh bất động sản, việc chứng nhận quyền sở hữu (sổ đỏ) quy định tại Điều 32 của Nghị định số 43/2014 và Nghị định số 01/2017 quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai. Về trình tự, thủ tục, hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận cũng được quy định đầy đủ tại các văn bản nói trên.
Bộ Tài nguyên & Môi trường đã đề nghị các Sở rà soát các dự án đầu tư đã được phê duyệt và việc giao đất, cho thuê đất của từng dự án để xác định mục đích, thời hạn sử dụng đất theo quy định. Trường hợp đủ điều kiện cấp sổ giấy chứng nhận sẽ được cấp với điều kiện không làm thay đổi quy mô, mục tiêu, quy hoạch của dự án.
Sau khi bùng nổ từ năm 2016, condotel, officetel từng tạo nên các cơn sốt trên thị trường. Tuy nhiên, từ cuối năm 2017, vấn đề pháp lý mới được đề cập đến dù trên nhiều địa phương, sản phẩm này đã được bán và vận hành sôi động.
Mãi tới cuối năm 2019, Bộ Xây dựng mới ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn điều chỉnh sản phẩm căn hộ du lịch (condotel, officetel...) với sự có mặt của Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về chung cư. Trên cơ sở này, Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà khẳng định tại cuộc họp trực tuyến giữa Chính phủ và các địa phương "đã đủ điều kiện quản lý nhà chung cư".
Tuy nhiên, hiện khung pháp lý cho các loại hình bất động sản không chỉ gây tranh cãi ở góc độ thời hạn sở hữu và cấp giấy chứng nhận. Vấn đề vận hành, mối quan hệ giữa chủ đầu tư, chủ sở hữu hiện nay cũng chưa có quy định, chủ yếu là sự thỏa thuận giữa các bên được thể hiện trong hợp đồng kinh tế, đặc biệt về vấn đề cam kết lợi nhuận. Do đó, gần đây có xảy ra tình trạng chủ đầu tư dự án Cocobay Đà Nẵng tuyên bố không thực hiện được cam kết lợi nhuận 12% mỗi năm. Hàng nghìn nhà đầu tư mua căn hộ tại đây và chủ đầu tư hiện vẫn chưa tìm được tiếng nói chung.
Nguyễn Hà (Vnexpress)
