Sau khi bỏ cấp huyện và mở rộng quy mô xã, cần đánh số nhà, đặt tên đường ở làng quê như thành phố để đảm bảo thuận tiện trong quản lý hành chính và đời sống dân cư.
Vì sao nhiều nơi chưa có tên đường, số nhà?
Trả lời phóng viên Báo Điện tử VTC News, ông Lê Như Tiến, nguyên đại biểu Quốc hội, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội (nay là Ủy ban Văn hóa và Xã hội) nêu thực tế, ở nhiều vùng nông thôn, hệ thống đường giao thông chưa có tên hoặc chỉ được gọi theo cách dân gian, như "đường làng", "đường liên thôn" hoặc "đường bê tông xóm A".
Một số địa phương có chủ trương đặt tên đường, nhưng cách làm chưa đồng bộ, thiếu tính khoa học và nhất quán.
Xã Hoằng Tân (huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa) hoàn thành việc gắn biển số nhà cho tất cả các hộ dân và đặt biển tên đường, ngõ trên địa bàn.
"Điều này gây khó khăn trong việc định vị địa chỉ, tìm kiếm đường đi, đặc biệt đối với các dịch vụ vận chuyển, cứu hộ hoặc hành chính công", ông Tiến nói.
Bên cạnh đó, nguyên ĐBQH chỉ ra thực trạng, nhiều nơi có xu hướng đặt tên đường theo tên danh nhân hoặc địa danh lịch sử, nhưng chưa có quy chuẩn cụ thể, dẫn đến tình trạng trùng lặp tên hoặc đặt tên thiếu hợp lý. Một số xã còn chưa coi trọng việc đặt tên đường, cho rằng đây là việc chỉ cần thiết ở khu vực đô thị.
Tương tự như tên đường, hệ thống đánh số nhà ở nông thôn tồn tại nhiều vấn đề. Một số địa phương chưa triển khai đánh số nhà, dẫn đến tình trạng mỗi hộ dân tự đặt số một cách tùy tiện, không theo bất kỳ quy tắc nào.
Nhiều nơi sử dụng cách đánh số theo thứ tự thời gian xây dựng nhà, thay vì theo quy hoạch dãy đường, gây khó khăn trong việc tìm kiếm địa chỉ.
Ngoài ra, theo ông Tiến, tốc độ đô thị hóa ngày càng cao, nhiều khu vực nông thôn mở rộng hoặc thay đổi hạ tầng đường sá nhưng hệ thống đánh số nhà không được cập nhật kịp thời, tạo ra sự chồng chéo và lộn xộn.
"Trước thực trạng này, tới đây, chúng ta dự kiến sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, mở rộng quy mô của xã thì cần thực hiện đồng bộ việc đặt tên đường, đánh số nhà ở khu vực nông thôn, miền núi. Ở những vùng đặc biệt khó khăn, dân cư thưa thớt, nếu chưa thể đánh số nhà thì ít nhất cũng cần có tên đường", ông Lê Như Tiến nêu quan điểm.
Để nông thôn, miền núi văn minh hơn
Ông Nguyễn Túc, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam, nhận định, sau khi sắp xếp lại các đơn vị hành chính, việc đặt tên cho tỉnh mới, xã mới, đường phố là vấn đề "không đơn giản".
"Lựa chọn tên gọi liên quan đến truyền thống, lịch sử, dân tộc, tôn giáo… của địa phương nên cần tính toán kỹ", ông Túc lưu ý.
Đặt tên đường và đánh số nhà không chỉ có ý nghĩa hành chính mà còn là nền tảng quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của các vùng nông thôn, miền núi.
Ông Nguyễn Túc
Vị chuyên gia nêu thực tế ở khu vực nông thôn, việc đặt tên đường và đánh số nhà vẫn còn nhiều hạn chế do cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, dân cư phân bố thưa thớt và chủ yếu là đường làng, ngõ xóm.
Tuy nhiên, khi sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã, việc tổ chức lại địa chỉ nhà ở là rất quan trọng để phục vụ quản lý dân cư, dịch vụ công và phát triển kinh tế.
Đề cập đến lợi ích khi đặt tên đường và đánh số nhà ở nông thôn, ông Nguyễn Túc nêu rõ, việc này giúp quản lý hành chính dễ dàng hơn, đặc biệt quản lý dân cư, đất đai và các dịch vụ công; hỗ trợ các dịch vụ vận tải, giao hàng, cấp cứu, cứu hỏa… tránh nhầm lẫn khi tìm địa chỉ.
Cùng đó, tạo sự văn minh, hiện đại, giúp nông thôn, miền núi tiệm cận với đô thị hóa nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng. Ngoài ra, các địa phương có thể tận dụng việc đặt tên đường để quảng bá danh nhân, di sản văn hóa, danh lam thắng cảnh.
"Đặt tên đường và đánh số nhà không chỉ có ý nghĩa hành chính mà còn là nền tảng quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của các vùng nông thôn, miền núi", vị Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam nói thêm.
Cùng bàn luận, ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, cho biết, năm 2024, Bộ Xây dựng ban hành Thông tư 08/2024 quy định việc đánh số và gắn biển số nhà, công trình xây dựng tại khu vực đô thị, khu vực nông thôn, dự án đầu tư xây dựng nhà ở, đầu tư xây dựng khu đô thị, khu công nghiệp trên toàn quốc.
Tuy nhiên, do điều kiện của từng địa phương khác nhau nên vấn đề này chưa được thực hiện đồng bộ.
"Khi hoàn thành việc sáp nhập một số tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập xã thì nên tính toán và nghiên cứu vấn đề này", ông Chính nói.
