Mới đây, sau một thời gian dài trinh sát, Đội 7 – Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an Thành phố Hà Nội) đã phối hợp với Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội triệt phá một đường dây “hô biến” thịt trâu thành thịt bò thượng hạng, hoạt động tinh vi suốt nhiều tháng qua.
“Biến hình” chỉ trong vài phút
Theo đại diện của Phòng Cảnh sát kinh tế, những manh mối để khám phá vụ việc bắt đầu từ số liệu của Cục Hải quan. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã nhập khẩu hơn 103 nghìn tấn thịt trâu đông lạnh từ Ấn Độ, tăng hơn 14% so với cùng kỳ năm trước. Loại thịt này chủ yếu được lấy từ trâu sữa hết tuổi khai thác, chất lượng kém, thớ thịt dai và nhạt.
Điều bất ngờ là dù nhập khẩu số lượng lớn, thịt trâu Ấn Độ gần như “biến mất” khỏi thị trường tiêu dùng, không thấy xuất hiện trong các chợ truyền thống hay siêu thị. Để trả lời cho câu hỏi hàng trăm nghìn tấn thịt trâu đó đã đi đâu, lần theo những manh mối, nhóm trinh sát bất ngờ phát hiện một lượng lớn thịt trâu được nhập về Công ty Cổ phần Thực phẩm Hida. Sau nhiều ngày trinh sát, các cán bộ phát hiện hàng chục tấn thịt trâu và nguyên liệu phụ gia được chuyển vào công ty này thì lại có hàng chục tấn “bò Wagyu” được đưa lên xe chuyển ra thị trường. Điều đáng nói là số “bò Wagyu” này lại tìm đến các quán ăn, nhà hàng 5 sao đắt đỏ ở Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) với mức giá nhập từ 400 đến 600 nghìn đồng/kg.
Sau khi có đầy đủ căn cứ về hành vi sản xuất hàng giả, thực phẩm bẩn hại người tiêu dùng cả nước, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Thành phố (TP) Hà Nội quyết định ập vào và triệt phá đường dây sản xuất thịt bò giả đầy tội ác này. Tại hiện trường, cơ quan chức năng ghi nhận hàng chục công nhân đang miệt mài chế biến thịt trong xưởng lạnh. Những tảng thịt trâu Ấn Độ sau khi rã đông được đưa qua máy tiêm phụ gia chuyên dụng, liên tục bị đâm xuyên nhiều lần để bơm hỗn hợp “tinh chất màu trắng sữa” vào bên trong.
Chỉ sau vài phút, màu sắc của thịt chuyển từ nhợt nhạt, thâm tái sang đỏ tươi, có vân mỡ giống hệt thịt bò nhập khẩu. Từng khối thịt được đóng gói, dán nhãn “thịt bò nhập khẩu”, “bò Hokubeef”, “bò Wagyu”, kèm hạn sử dụng lên đến một năm, dù thời điểm giết mổ thật đã cách đó hàng năm trời.
Trung tá Hoàng Thị Việt Hà, Đội 7 Phòng Cảnh sát kinh tế Công An TP Hà Nội nói với phóng viên VOV: “Đây là quy trình biến thịt trâu thành thịt bò nhanh đến mức đáng sợ. Mỗi buổi sáng, cả tấn thịt được ‘phù phép’ rồi đưa vào kho lạnh. Người tiêu dùng hoàn toàn không thể nhận ra đâu là thật, đâu là giả”.
Lợi nhuận khổng lồ từ sự gian dối
Theo tài liệu điều tra, mỗi kg thịt trâu Ấn Độ nhập về chỉ 120.000 đồng, nhưng sau khi “hóa thân” thành “bò Wagyu” hay “bò nhập khẩu cao cấp”, giá bán lẻ trên thị trường dao động từ 500.000 – 800.000 đồng/kg, tức lợi nhuận gấp 4–7 lần. Điều đáng nói, với mức giá cao như thế này, sản phẩm thịt bò Wagyu chủ yếu tìm đến các nhà hàng, quán ăn 5 sao trên khắp cả nước. Như vậy, chỉ cần vài tấn nguyên liệu thịt trâu giá rẻ sau khi “hô biến” thành các loại thực phẩm sang trọng, mỗi ngày các đối tượng có thể thu lợi bất chính hàng trăm triệu đồng.
Với khoản lợi nhuận khổng lồ như vậy, nhằm qua mắt lực lượng chức năng, kéo dài thời gian phạm tội để gia tăng số tiền hưởng lợi, nhóm đối tượng này đã cùng nhau mở công ty, tự công bố chất lượng thực phẩm, thậm chí đăng ký cả những chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm. Và dĩ nhiên, tất cả những giấy tờ này, bằng cách nào đó, đều hợp pháp. Vậy nên, càng hợp pháp bao nhiêu, càng có nhiều giấy tờ bao nhiêu thì những tờ giấy đó lại trở thành “bảo chứng niềm tin” đối với người tiêu dùng.
Trung tá Hoàng Thị Việt Hà, Đội 7 – Phòng Cảnh sát kinh tế, cho biết: “Khi kiểm tra, nhóm này có đầy đủ giấy tờ công bố sản phẩm cho cả thịt trâu và thịt bò, nhằm hợp thức hóa chứng từ khi vận chuyển và bán ra. Khi cơ quan chức năng kiểm tra, họ luôn khẳng định chỉ ‘gia công thực phẩm hợp pháp’.”
Tuy nhiên, phải đến khi cơ quan công an gửi mẫu đi giám định, kết quả giám định ADN tại Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia cho thấy: trong 29 mẫu thịt “bò nhập khẩu” thu giữ tại Công ty Hida, có 24 mẫu là thịt trâu.
Cơ quan công an đã thu giữ 17.000 kg bột phụ gia dùng để tạo màu và “vân mỡ nhân tạo”, đang tiến hành giám định độc tố trong các chất này để xác định nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người.
“Tội ác” từ sự vô lương tâm
Chiều 14/10, Phòng Cảnh sát kinh tế – Công an TP Hà Nội cho biết đã khởi tố và tạm giam bốn đối tượng để điều tra về hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm.
Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, lợi dụng tâm lý người tiêu dùng chuộng thịt bò Nhật Bản – vốn nổi tiếng với những thớ thịt có vân mỡ đẹp, mềm và thơm – Trần Hoàng Phước, Giám đốc Công ty TNHH SK Foods Việt Nam, đã móc nối với Nguyễn Thị Phương Thảo, Tổng Giám đốc Công ty HIDA, để sản xuất và phân phối loại “thịt bò cao cấp” giả.
Theo thỏa thuận, Thảo nhập thịt trâu đông lạnh kém chất lượng từ Ấn Độ, với giá chỉ khoảng 120.000 đồng/kg, sau đó mang về cơ sở chế biến để bơm phụ phẩm và dung dịch tạo vân mỡ, khiến thớ thịt mềm và óng như thịt bò Nhật thật. Toàn bộ sản phẩm sau đó được đóng gói, gắn nhãn “thịt bò Nhật Wagyu” rồi tung ra thị trường với giá 400.000–600.000 đồng/kg, thu lợi gấp nhiều lần so với giá gốc.
Hoạt động gian dối này diễn ra liên tục từ tháng 5/2024 đến khi bị phát hiện, với quy mô lớn và quy trình tinh vi. Theo thống kê ban đầu, khoảng 14 tấn thịt trâu Ấn Độ đã được “phù phép” thành thịt bò Nhật, tiêu thụ rộng rãi tại nhiều tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang và TP.HCM.
Theo Luật sư Dương Lê Ước An (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), hành vi này không chỉ là gian lận thương mại mà còn đe dọa nghiêm trọng sức khỏe cộng đồng, có thể bị xử lý hình sự theo Điều 193 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về “Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”.
“Nếu xác định được các phụ gia, hóa chất được sử dụng trong quá trình ‘phù phép’ có khả năng gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng, các đối tượng có thể bị phạt tù từ 5 đến 15 năm, kèm phạt tiền lên tới 9 tỷ đồng, tịch thu toàn bộ tang vật và phương tiện phạm tội”, luật sư An nhấn mạnh. Tuy nhiên, ông Ước An cũng cho rằng vụ việc này “không chỉ là gian dối kinh tế mà là hành vi vô lương tâm, đạp lên sức khỏe người dân để kiếm lời”. “Những miếng thịt mà người dân tin tưởng mua về cho gia đình có thể là độc chất, là sản phẩm của lòng tham và sự coi thường tính mạng người khác.” Đánh giá về khung hình phạt có thể áp dụng cho các đối tượng, ông An cho rằng mức hình phạt còn quá thấp so với những gì mà nhóm đối tượng gây ra.
Vụ việc “hô biến” thịt trâu thành bò không chỉ là hồi chuông cảnh báo về sự lỏng lẻo trong quản lý nhập khẩu và giám sát chuỗi cung ứng thực phẩm, mà còn cho thấy lợi nhuận khổng lồ đang khiến một số doanh nghiệp bất chấp đạo đức, vi phạm pháp luật trắng trợn.
Hiện cơ quan công an đang mở rộng điều tra, truy xét toàn bộ các đầu mối tiêu thụ và chuỗi cung ứng liên quan. Các chuyên gia khuyến cáo, người tiêu dùng nên mua thịt tại các cửa hàng, siêu thị uy tín, kiểm tra rõ nguồn gốc và nhãn mác, không nên tin vào những sản phẩm “bò ngoại giá rẻ”.
Theo VOV (https://vov.vn/thi-truong/thu-doan-phu-phep-thit-trau-gia-re-thanh-bo-wagyu-post1238566.vov)
