Kinh nghiệm phát triển chanh leo ở tỉnh cho thấy, chú trọng chất lượng hơn sản lượng mới tạo được giá trị và sự bền vững của ngành hàng.
Ông Trần Ngọc Châu- xã Nam Yang, huyện Đăk Đoa, tỉnh Gia Lai là một trong những nông dân trồng chanh leo sớm nhất tại huyện. Với 8 năm kinh nghiệm, ông Châu cho biết, nông dân trồng chanh leo vẫn chủ yếu là bán xô sản phẩm.
Thời điểm giá cao, trái xô đạt 30.000 đồng/kg, nông dân thu lợi 300 triệu đồng/ha. Nhưng lúc thấp xuống dưới 10.000 đồng/kg thì lời lãi không còn. Rút kinh nghiệm, ông Châu kiên định chỉ duy trì 2ha vườn cây, nhưng đổi mới cách chăm sóc nhằm thu được nhiều trái loại 1, loại có giá bán cao gấp 3 lần trái xô.
“Nếu chăm sóc theo hữu cơ cây không bị ảnh hưởng. Cây chanh leo mướt, đẹp hơn. Đi hội thảo rồi tìm học hỏi những người nông dân chuyên cần. Muốn đạt chanh leo loại 1 nhiều nhất là dùng phân hữu cơ và tỉa cành. Một cành mạnh thì để 4 trái 1 cành " - ông Châu chia sẻ.
Với doanh nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu theo tiêu chuẩn chất lượng, thị trường xuất khẩu cũng được định hướng rõ ràng. Ông Nguyễn Công Vương-Trưởng phòng Kinh doanh của Công ty cổ phần Chanh leo Nafoods Gia Lai cho biết, ngay khi đầu tư vào tỉnh, doanh nghiệp đã liên kết bao tiêu diện tích 1000 ha, với yêu cầu sản xuất theo yêu cầu của bạn hàng từ Trung Quốc và EU- những thị trường xuất khẩu chủ lực của doanh nghiệp.
“Trừ những doanh nghiệp ăn xổi, còn nếu doanh nghiệp chế biến quanh năm suốt tháng vẫn cần sự ổn định nhất định, ở giá nào đó mà nông dân và doanh nghiệp có được lợi nhuận. Cho nên khuyến cáo của doanh nghiệp là cần có nhịp độ phát triển vừa phải để cân bằng thị trường” - ông Vương nói.
Hiện nay, tại tỉnh Gia Lai có vùng nguyên liệu trên 5000 ha được trồng rộng khắp 15/17 huyện, thị xã, thành phố; cùng 3 nhà máy chế biến chanh leo lớn, có tổng công suất lên tới hàng trăm nghìn tấn mỗi năm. Bên cạnh đó, 20 cơ sở đóng gói và 19 mã vùng trồng đã được công nhận. Điều này cho thấy, chuỗi giá trị ngành hàng chanh leo đã được hình thành và đi vào ổn định.
Để đảm bảo cho sự phát triển bền vững ngành hàng chanh leo, tháng 1 năm 2023, UBND tỉnh ban hành Công văn số 208/UBND-NL chỉ đạo về phát triển bền vững sản xuất sầu riêng, chanh leo trên địa bàn tỉnh. Theo đó, các địa phương cùng ngành nông nghiệp tập trung hỗ trợ, tạo điều kiện để nông dân và doanh nghiệp có điều kiện thuận lợi nhất trong xây dựng vùng nguyên liệu, đầu tư cơ sở hạ tầng, cơ sở chế biến, ứng dụng khoa học kỹ thuật và kiểm soát chặt chẽ giống và vật tư nông nghiệp đầu vào…
Ông Nguyễn Kim Anh- Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Đăk Đoa cho biết: “Chúng tôi khuyến cáo bà con nông dân sử dụng những giống đã canh tác, phù hợp như Đài Nông 1, công ty uy tín. Thứ hai là chúng tôi đang tăng cường lựa chọn những vườn cây đầu dòng để đăng ký với sở nông nghiệp chuẩn hóa nó, xác định đây là chanh đầu dòng; nguồn gốc giống rõ ràng, cây trồng kháng được bệnh”.
Theo ông Đoàn Ngọc Có - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Gia Lai: “Tỉnh Gia Lai định hướng tiếp tục gắn sản xuất đi theo các tiêu chuẩn, đáp ứng được yêu cầu của các thị trường chính ngạch; tăng cường áp dụng biện pháp kiểm soát chặt chẽ đầu vào sản xuất, gắn với truy xuất sản phẩm, tăng cường sơ chế, chế biến, tiêu thụ sản phẩm”./.